Τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Μάνης κ. Χρυσοστόμου Γ’
Ὡραιότατα, ὁ προφητάναξ Δαυίδ, γράφει καί ἐξυμνεῖ τόν Δημιουργό τοῦ σύμπαντος κόσμου, τόν Θεό. Γράφει στόν 18ο Ψαλμό: «Οἱ οὐρανοί διηγοῦνται δόξαν Θεοῦ, ποίησιν δέ χειρῶν αὐτοῦ ἀναγγέλει τό στερέωμα» (Ψαλμ. 18, 2).
Πράγματι, ὁ Ψαλμωδός ἐκφράζει τόν θαυμασμό του καί τόν σεβασμό του πρός τόν Πάνσοφο Θεό. Σηκώνει τούς ὀφθαλμούς του πρός τόν ὑπεράνω αὐτοῦ ἔναστρο οὐρανό καί ἡ ψυχή του ἀγάλλεται καί ὑμνεῖ τόν Δημιουργό. Ἔτσι οἱ οὐρανοί μᾶς μιλᾶνε γιά τήν θεία μεγαλοσύνη καί δόξα.
Εἶναι γεγονός ὅτι δέν ὑπάρχει θέαμα πιό ἐπιβλητικό καί πιό μεγαλοπρεπέστατο ἀπό τόν οὐρανό καί ἐπί σειράν ἐτῶν οἱ ἐπιστήμονες ἐρευνοῦν καί μελετοῦν.
Στόν οὐρανό κυρίως ὁ ἥλιος εἶναι τό κέντρον τοῦ ὅλου πλανητικοῦ συστήματος τόν ὁποῖο καί βλέπουμε τήν ἡμέρα. Μετά τόν ἀστέρα αὐτόν τῆς ἡμέρας, ἔχουμε καί τούς ἀστέρες τῆς νυκτός πού εἶναι γεμᾶτος ὁ οὐρανός ἀπ’ αὐτούς. Ἀπό τό πλῆθος δέ τῶν ἀστέρων σχεδόν μόνο περί τούς 30 οἱ πιό λαμπροί ἔχουν ὀνομασία καί μάλιστα ἑλληνική.
Εἰδικότερα, ὁ ἥλιος εἶναι καί ἡ πηγή καί ἡ ἑστία φωτός στά περί αὐτόν ἑτερόφωτα σώματα. Μέ τό φῶς αὐτό συντηρεῖ καί ἀνακινεῖ τά ὕδατα προάγει τήν γέννηση, αὐξάνει καί τόν πολλαπλασιασμό τῶν φυτῶν καί βοηθᾶ ποικιλότροπα καί τό ζωικό βασίλειο. Γιά δέ τόν ἄνθρωπο τυγχάνει ζωτική δύναμη ἀνυπολόγιστη καί ἔχει μεγάλη ἀξία καί σπουδαιότητα.
Ὁ κλάδος τῆς Ἀστροφυσικῆς, ἡ ἡλιακή φυσική ἐξετάζει ὅλα τά δεδομένα καί τά χαρακτηριστικά τοῦ ἥλιου καί μεῖς θαυμάζουμε καί μένουμε ἐνεοί.
Αὐτόν τόν καταπληκτικόν ἥλιον ὑπῆρχαν λαοί στήν ἀρχαιότητα πού τόν θεοποίησαν καί τόν λάτρευσαν. Ἀλλ’ ἐμεῖς, μέ τήν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ στόν κόσμο λυτρωθήκαμε ἀπό τήν εἰδωλολατρία αὐτή. Δοξολογοῦμε καί εὐλογοῦμε τόν Θεόν γιά τό θαυμαστό αὐτό δῶρο καί εὐεργέτημα πού μᾶς χάρισε ἡ θεία πρόνοια Του. Ἔτσι ὁ Χριστός εἶναι ὁ ἀληθινός Ἥλιος τῆς Δικαιοσύνης καί αὐτόν μόνον λατρεύουμε καί δοξολογοῦμε καί προσκυνοῦμε.
Συνεπῶς οἱ οὐρανοί μέ τόν ἥλιο καί ἡ θέα του εἶναι μία ἄριστη εὐκαιρία ὑμνήσεως τοῦ Πανσόφου Θεοῦ τοῦ ποιήσαντος αὐτόν, ὅπως καί οἱ ἅγιοι ἄγγελοι ἤνεσαν καί αἰνοῦν ἀπαύστως τόν Ὕψιστο. Ὡραιότατα ὁ προφήτης Ἡσαΐας λέγει: «Ὁ στήσας ὡς καμάραν τόν οὐρανὸν Θεὸς καὶ διατείνας αὐτὸν ὡς σκηνήν, ὁ μετρήσας τῇ χειρί τό ὕδωρ καὶ τὸν οὐρανὸν σπιθαμῇ καὶ πᾶσαν τὴν γῆν δρακί». Καί ὁ Ἰώβ θά πεῖ: «Ὁ Θεὸς εἶναι ἐκεῖνος ὁ τανύσας τὸν οὐρανὸν μόνος, ὁ ποιῶν Πλειάδα καὶ Ἕσπερον καὶ Ἀρκτοῦρον».
Σοφός ἐκκλησιαστικός συγγραφεύς γράφει εὔστοχα:
«Τίς; Τίς ἔφερεν εἰς τὸ εἶναι τοὺς κόσμους τούτους; Τίς παρέταξε δίκην γεγυμνασμένης στρατιᾶς τὰς γιγαντώδεις σφαίρας; Τίς ὕψωσεν ὡς χαρταετοὺς τοὺς μεγάλους ὄγκους εἰς τὸ διάστημα; Τίς ὁ διευθύνων τὴν ὀρχήστραν τοῦ Παντός; Τίς ὁ ὡς ἀρνία βόσκων τοὺς ἡλίους; Τίς ὁ χορδίσας τὴν μηχανὴν καὶ ἔκτοτε λειτουργεῖ κανονικῶς; Τίς ὁ μεταδοὺς εἰς τὴν ἀδρανῆ ὕλην τὴν κίνησιν; Ἰδοὺ σελῆναι κινούμεναι περὶ πλανήτας, καὶ πλανῆται περιφερόμενοι ἐρρύθμως περὶ ἡλίους, καὶ ἥλιοι μετά πλανητικῶν συστημάτων τρέχοντες περὶ ἄλλους ἰσχυροτέρους των ἡλίους. Τίς ὁ πρῶτος καὶ κεντρικώτατος Ἥλιος; Ἰδοὺ ἀποτελέσματα, καὶ ἀποτελέσματα πελώρια εἰς προβλεπτικότητα καὶ σύνεσιν καὶ εὐρυθμίαν. Τίς ἡ Ἀρχὴ ἐξ ἧς ἀπέρρευσαν τὰ ἀποτελέσματα; Ὁποία ἀνατροπὴ θὰ ἐλάμβανε χώραν εἰς τὸ σύμπαν, ἐὰν καὶ ἐλάχιστόν τι προσεγίνετο λάθος εἴτε εἰς τὸν ὄγκον τοῦ ἡλίου μας εἴτε εἰς τὴν θέσιν αὐτοῦ εἴτε εἰς τὴν ἀπὸ τῆς γῆς ἀπόστασίν του εἴτε εἰς τὸ πάχος τῆς περιβαλλούσης τοὺς πλανήτας ἀτμοσφαίρας εἴτε εἰς τὴν ταχύτητα, μεθ’ ἧς ἕκαστος διανύει τὴν περὶ τὸν ἥλιον τροχιάν του εἴτε εἰς τὸν ἀριθμὸν τῶν μετ’ αὐτῶν συμπαρομαρτουσῶν σεληνῶν εἴτε εἰς χιλιάδας χιλιάδων ἄλλων λεπτομερειῶν, ἐκ τῶν ὁποίων καὶ τῆς ἐλαχίστης ἡ παράλειψις θὰ ἐγέννα μίαν παγκόσμιον τῶν στοιχείων μάχην καὶ σύγκρουσιν! Τίς ὁ προλαβὼν ταύτην δι’ εὐτάκτου διακοσμήσεως μέχρι καὶ τῶν ἐλαχίστων;
Ἡ ἀπάντησις εἰς τὴν ἐρώτησιν ταύτην ἔρχεται ἀβίαστος, διὰ νὰ ἱκανοποιήσῃ τὰ μυχαίτατα τῆς ψυχῆς μας. Ἀρχὴ καὶ συντήρησις τοῦ Παντὸς εἶναι ὁ Πάνσοφος καὶ Πανάγαθος καὶ Παντοδύναμος Θεός».
*
Στήν χριστιανική διδασκαλία συχνά γίνεται λόγος γιά τόν οὐρανό καί ἔχει ἀλληγορική σημασία. Ἔτσι ὅπως δίνεται στήν ὅραση τοῦ ἀνθρώπου ὁ οὐρανός, μέ τό πλάτος του, τό φῶς του, τήν ὅλη ἁρμονία του, τόν ὁρίζοντα ἔρχεται καί μᾶς ἐπιβάλλει τό αἴσθημα τοῦ μυστηρίου τοῦ σύμπαντος. Δημιουργεῖται πολύ φυσιολογικά μία πνευματική, τρόπον τινά, σχέση ἀνάμεσα στόν οὐρανό καί τό Θεό. Ἐπειδή δέ ἐμεῖς ὡς ἄνθρωποι δέν μποροῦμε νά συλλάβουμε καί ἐγγίσουμε τόν Θεό, λέμε μαζί μέ τόν Ψαλμωδό: «Ὁ οὐρανὸς τοῦ οὐρανοῦ τῷ Κυρίῳ· τὴν δὲ γῆν ἔδωκε τοῖς υἱοῖς τῶν ἀνθρώπων» (Ψ. 113, 24).
Ἔτσι ὁμιλοῦμε γιά Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, δηλαδή γιά Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ὁ οὐρανός συμβολικῶς εἶναι ἡ κατοικία τοῦ Θεοῦ καί ἐκεῖ ἔχει τόν θρόνο Του. Αὐτό δηλώνει τήν ὑπερβατικότητα τοῦ Θεοῦ. Ὁμιλοῦμε ἔτσι πρός κατανόησιν.
Καί ὁ Χριστός κατέρχεται ἀπό τόν Οὐρανό, γεννᾶται στή γῆ καί ὁμιλεῖ γιά τήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν καί γιά τόν «ἐν οὐρανοῖς» μισθόν, γιά τόν θησαυρό πού πρέπει νά ἀποταμιεύσει ὁ κάθε πιστός στόν οὐρανό. Ἔπειτα διακηρύττει ἡ Κυριακή προσευχή: «Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς», ὅτι δηλαδή στόν οὐρανό εἶναι ὁ Θεός-Πατήρ. Καί ὁ οὐρανός εἶναι αὐτή ἡ πατρική, ἡ ἀόρατη, ἡ δημιουργική παρουσία πού περιβάλλει ὅλο τόν κόσμο.
Γι’ αὐτό, τελικά, καί «ἡμῶν τὸ πολίτευμα ἐν οὐρανοῖς ὑπάρχει», ὁ οὐρανός εἶναι ὁ τελικός σκοπός καί στόχος μας. Πῶς νά καταστοῦμε πολίτες τοῦ οὐρανοῦ, πῶς θά ζήσουμε αἰώνια στή Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν!
Ὅταν, λοιπόν, ἀτενίζουμε τόν οὐρανό, ὅπου κι ἄν βρισκόμεθα, ἄς σκεπτώμεθα τό τοῦ προφητάνακτος «οἱ οὐρανοὶ διηγοῦνται δόξαν Θεοῦ» καί μαζί του ἄς ὑμνοῦμε: «ὡς ἐμεγαλύνθη τά ἔργα σου, Κύριε· πάντα ἐν σοφίᾳ ἐποίησας».